خواص ضد ‌میکروبی ریشه و اندام هوایی گیاه گل میمونی سازویی علیه باکتری‌های اشریشیاکلی، باسیلوس‌سرئوس و استافیلوکوکوس‌اورئوس در شرایط آزمایشگاهی

چکیده زمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای شیمیایی، جایگزین کردن این داروها با ترکیبات طبیعی با خواص ضد باکتریایی مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مطالعه، بررسی اجزای فیتوشیمیایی و خواص ضد میکروبی ریشه و اندام هوایی گیاه گل میمونی سازویی علیه باکتری‌های اشریشیاکلی، باسیلوس‌سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس در شرایط آزمایشگاهی بود. روش‌ بررسی: در این مطالعه، اثرات ضدمیکروبی عصاره‌های مختلف ریشه و عصاره متانولی اندام هوایی، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت میکروب‌کشی عصاره‌ها، با روش دیسک دیفیوژن و نیز رقت لوله‌ای بر باکتری‌های اشرشیاکلی، باسیلوس‌سرئوس و استافیلوکوکوس‌اورئوس مورد سنجش قرار گرفت. از دی‌متیل‌سولفوکسید به‌عنوان شاهد منفی و از آمپی‌سیلین و نالیدیکسیک‌اسید به‌عنوان شاهدهای مثبت استفاده شد. داده‌ها با آزمون آماری آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: ریشه و اندام هوایی گیاه گل میمونی سازویی حاوی فلاونوئیدها، گلیکوزیدها، ساپونین ها، تانن ها و ترپنوئیدها بود. هاله عدم رشد به وسیله عصاره‌های کلروفرمی و اتیل‌استاتی ریشه مشاهده نشد. در صورتی‌که، عصاره متانولی ریشه، مؤثرترین عصاره بر باسیلوس سرئوس با هاله عدم رشد 21 میلی متر، حداقل غلظت مهارکنندگی 60 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و حداقل غلظت میکروب کشی 70 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. عصاره متانولی اندام هوایی دارای کمترین اثر بر روی اشریشاکلی بود. نتیجه‌گیری: عصاره متانولی ریشه و اندام هوایی گیاه گل میمونی دارای اثر ضدمیکروبی به‌ویژه بر روی باکتری باسیلوس سرئوس بود. بنابرین، تحقیقات بیشتری برای شناسایی ترکیبات مختلف این گیاه و دستیابی به فرمولاسیون جدیدی از این ترکیبات در این گیاه لازم است. واژه‌های کلیدی: استافیلوکوکوس‌اورئوس، اشرشیاکلی، باسیلوس‌سرئوس، ضدمیکروبی، گل میمونی سازویی